روش برخورد با جوانان امروزی
منتظران و یاوران حضرت مهدی ( عج )
روش برخورد با جوانان امروزی
در خصوص برخورد با جوانان آیات و روایات، سیرة عملی معصومین ـ علیهم السلام ـ علماء اخلاق و روانشناسان راههای بسیار مؤثری را معرفی نمودهاند. میتوانید در برخورد با جوانان از آنها بهرهمند شوید.
تعامل پدر با فرزندان جوانش بیشتر از تعامل یک شهروند با جوانان جامعه است، لذا راه حلّ متفاوت میطلبد. به هر حال، ما سعی میکنیم پاسخی ارایه دهیم که جنبههای مشترک هر دو ایده مورد نظر باشد به گونهای که هم پدر و مادرها و هم دیگران به عنوان شهروند در ارتباط با جوانان از آن بهرهمند شود.
2. پدران و مادران، مشئولان تربیتی و همة بزرگترها باید شناخت درستی نسبت به طبیعت و نیازهای روانی جوانان داشته باشند. دوران جوانی بحرانیترین دوران زندگی هر فرد است. استقلال طلبی، تضادورزی، پرخاشگری جزء طبیعت جوانان در دوران جوانی . در بسیاری از موارد پدران و مادران و مسئولان تربیتی توجه به این امر ندارند و همة رفتارها و برخوردهای جوانان را حمل بر دشمنی و تضاد ورزی میکنند. والدین انتظار دارند که فرزندانشان مانند گذشته مطیع و سر براه باشد و از آنها کاملاً حرف شنوی داشته باشد غافل از اینکه فرزندشان اینک بزرگ شده و نگرش جدید نسبت به زندگی، آینده و جهان پیدا کرده است و میخواهد نسبت به هر موضوعی اظهار نظر کند، کفش و لباس و وسایل شخصیاش را خود انتخاب کند و… .
اساساً تضاد بین نسلها واقعیتی است که اختصاص به الآن ندارد، همیشه این تضاد بوده است، گر چه ممکن است امروزه با توجه به شرایط فرهنگی حاکم بر جامعه و تنوع نیازها و انتظارات، شکل پیچیدهتری به خود گرفته باشد. پدران و مادرانی که اینک شکایت از فرزندانشان دارند، و یا کلاً همة بزرگترها که به نحوی از نسل تازه به دوران رسیده گلهمند هستند، خود روزگاری را پشت سر گذاشتهاند که با نسل پیشین شبیه این رویارویی را تجربه کردهاند. معمولاً جوانان، جهان، واقعیتهای زندگی، برخوردها و روابط اجتماعی را به گونهای تفسیر و تحلیل میکنند که مورد پذیرش والدین و دیگر بزرگترها نیست و گاه به اختلافات خانوادگی و اجتماعی منجر میشود.البتّه در پارهای از موارد نیز پدران و مادران مُحق هستند و واقعاً در برخی از جوانان رفتارهایی مشاهده میشود که برخلاف هنجارهای اجتماعی است.
بهرحال، چه اینکه رفتارهای جوانان طبق مقتضای دوران جوانی باشد و والدین نتوانستهاند درست درک کنند و یا اینکه رفتاری واقعاً ناهنجار و ضد اخلاقی باشد، در هر دو صورت، والدین و بزرگترها در برخورد با جوانان به نکات زیر عمل نمایند:
الف) در برخورد با جوانان، اظهار محبت، ملاطفت و مهربانی و دوستی همراه با عکس العملهای منطقی از خودشان نشان دهید، نه برخوردهای سخت و خشونت آمیز.
ب) کارهای مثبت جوانان را همواره مورد ستایش قرار دهید.
ج) به آنها بفهمانید که دوستشان دارید. اگر هم در مواردی خطا و اشتباهی از آنها مشاهده نمودید، هرگز نگویید که «شما آدم بدی هستید»، «شخصیت ندارید»، «قابل اصلاح نیستید» و … چون در این صورت ممکن است جوان به این نتیجه رسد که واقعاً آدم بدی هست و یا با خود بگوید که «حالا که پدر و مادرم چنین عقیدهای دارند و نسبت به من بد بین هستند،بگذار برایشان ثابت کنم که آدم بدی هستم». بهترین برخورد این است که وقتی والدین و یا دیگر بزرگترها رفتار خلاف و یا سخن ناصوابی را از فرزند جوانشان مشاهده نمودند برخورد شایسته و حاکی از مهر و محبت از خود نشان دهند و به وی بگویند که «شما آدم خوبی هستید»، «ما شما را دوست داریم امّا فلان رفتار شما، رفتار شایسته و مناسبی نیست،بهتر است رفتار خود را اصلاح کنید».
قطعاً این گونه برخورد، تأثیر مثبت روی جوانان خواهد گذاشت. شیوة زندگی و اخلاق اجتماعی ائمة معصومین ـ علیهم السلام ـ راهنمای خوبی است که چگونه در برابر رفتارهای زشت دیگران برخورد شایسته و مثبت از خود نشان میدادند.
د) از جرّ و بحثهای لفظی با جوانان جدّاً خودداری نمائید.
هـ) از مخالفت صریح در برابر نظرات، پیشنهادات و دیدگاههای جوانان بپرهیزید. سعی کنید به نظرات و خواستههای جوانان گوش فرا داده و نقطه ضعفهای آنان را با استدلال، منطق و لحن ملایم گوشزد نمائید. مشورت با جوانان در مسائل زندگی و گوشدادن به نظرات آنها از بخشی از پرخاشگریهای جوانان جلوگیری خواهد نمود.
ک) دادن هویت به جوانان و فراهم کردن زمینه حضور آنان در برنامههای مذهبی و اخلاقی یکی دیگر از راههایی است که میتواند رفتار مثبت و اخلاقی را در جوانان تقویت نماید.